Samen verantwoordelijk voor de gezondheid van inwoners

“Er zijn 2 knoppen waaraan je kunt draaien”, zegt Kerngezond-coördinator Sylvie Bertijn. “Zorgvragen voorkomen Ă©n meer doen met de mensen die we hebben.” Kerngezond Vlissingen brengt dit in praktijk. Met positieve gezondheid als basis gaan professionals uit het medisch en sociaal domein een nauwe samenwerking aan. Hun doel: werken als Ă©Ă©n team met aandacht voor preventie en vroegsignalering.

In een korte video vertellen Nathalie van Schoonhoven (inkoper huisartsenzorg CZ), Jacqueline Roebroeck (huisarts) en Jeroen Portier (wethouder Gemeente Vlissingen) over de invulling van en ervaringen met Kerngezond. Het uitgebreide interview met Sylvie Bertijn over Kerngezond lees je hieronder.

Download deze video
MP4-video
Video | 4:24 | mp4 | 162,6 MB
Audiospoor
Audio | mp3 | 8,1 MB
Ondertitelingsbestand
Caption | srt | 7,0 KB
Uitgeschreven tekst

*Muziek speelt*

Nathalie van Schoonhoven – Inkoper huisartsenzorg CZ:

Kerngezond is tot stand gekomen al een aantal jaar geleden, toen een collega en ik ons ontzettend veel zorgen gingen maken om de toegankelijkheid van zorg in in Zeeland. Niet alleen zorg maar ook huisartsenzorg en ook het sociaal domein. We zijn in gesprek gegaan met een aantal partijen in Zeeland. Met huisartsen hebben we lang gezeten en nagedacht van: hoe kunnen we nou met elkaar gaan werken aan die toegankelijkheid van zorg?

Jacqueline Roebroeck – Huisarts:

Wij doen mee met Kerngezond omdat we zien dat er in de toekomst problemen kunnen ontstaan als we niet veel beter gaan samenwerken. Die samenwerking, het samen delen van de zorg, ieder op zijn expertisegebied. Dat betekent dat de patiënt voor de zorg op de juiste plek komt, is heel belangrijk want we moeten in de toekomst meer gaan doen met minder mensen, minder zorgpersoneel.

Jeroen Portier – Wethouder Gemeente Vlissingen:

Dat betekent dat we de samenwerking opzoeken in het medisch domein met de huisartsen, met de praktijkondersteuners, de wijkverpleging, de JGZ bijvoorbeeld, maar ook met het sociaal domein. We zijn bezig met het inrichten van buurtteams en de samenwerking juist daartussen, tussen deze partijen, dat moet winst opleveren op de lange termijn.

Jacqueline Roebroeck – Huisarts:

We zien heel vaak op het spreekuur dat mensen komen met bepaalde klachten die weliswaar lichamelijk tot uiting komen, maar die eigenlijk geen lichamelijke oorzaak hebben, maar een andere oorzaak waardoor mensen kwetsbaar zijn en dat kunnen voelen ergens in hun lichaam. Je kunt hoofdpijn hebben omdat je letterlijk kopzorgen hebt.

Jeroen Portier – Wethouder Gemeente Vlissingen:

Stel, iemand heeft heel veel hoofdpijnklachten of vage klachten en de huisarts constateert dat er eigenlijk veel meer aan de hand is dan alleen maar hoofdpijnklachten. Bijvoorbeeld sprake van eenzaamheid of armoede, financiële problemen. Dan is het belangrijk dat de huisarts gelijk kan schakelen met het buurtteam zodat de financiële problematiek gelijk daar opgepakt kan worden, want daar heeft een huisarts geen tabletjes voor. Dus daar moet het gebeuren. Snel afschalen en dat gebeurt al in de praktijk en daar hebben we positieve successen mee.

Nathalie van Schoonhoven – Inkoper huisartsenzorg CZ:

De rol van de zorgverzekeraar is echt een aanjaagfunctie. Dus partijen bij elkaar brengen, kijk in het land wat voor initiatieven er zijn, die bij elkaar brengen, contacten aanboren als het gaat om onderzoek, als het gaat om straks structurele bekostiging. Maar ook met ideeën komen en invulling geven aan het concept. Dus echt meer een faciliterende en aanjagende functie.

Jeroen Portier – Wethouder Gemeente Vlissingen:

Samenwerken is eigenlijk het sleutelbegrip in deze. We zijn allemaal gewend om vanuit onze eigen professies te denken, van achter de veilige muurtjes. Maar juist daar overheen durven denken, om in het belang van de hulpvragen van de cliënt, van de patiënt, om uiteindelijk daar een slag in te maken.

Jacqueline Roebroeck – Huisarts:

Eerlijk gezegd vind ik dat binnen de zorg en zoals je als huisarts werkt en ik altijd gewerkt heb, het belangrijk is dat je samenwerkt met andere partijen. Daarin is heel belangrijk dat je elkaar kent en elkaar makkelijk kunt vinden. Dus je kunt wel een mooi concept opbouwen, maar het gaat vooral ook om de mensen die het doen. De mensen die het doen zijn de mensen in het veld. Je moet makkelijk met elkaar kunnen communiceren, het liefst even bij elkaar binnen kunnen lopen, letterlijk. Dat is het idee, dat er gewerkt wordt aan een gezondheidscentrum waar verschillende groepen zorgverleners allemaal aanwezig zijn en een kamer of meerdere ruimtes hebben.

Nathalie van Schoonhoven – Inkoper huisartsenzorg CZ:

Wat je ziet in een veranderproces zoals Kerngezond is, is dat het best veel tijd kost om met elkaar dezelfde taal te spreken. Daar leren we van en dat kunnen we eigenlijk makkelijker meenemen naar andere gemeentes. Het zijn zorgaanbieders, het is de gemeente, het is de zorgverzekeraar. Je hebt financiering aan de ene kant, zorg aan de andere kant, dus we spreken allemaal andere taal en in die taal beginnen we elkaar nu te begrijpen. Dus dat kunnen we heel makkelijk meenemen naar andere regio's.

Jacqueline Roebroeck – Huisarts:

De mensen die het moeten doen, moeten ook happy blijven met het werk dat ze doen. Dus dat vind ik ook wel een belangrijk aspect. Dat je probeert om binnen de praktijk te zorgen dat iedereen het naar zijn zin heeft en er graag voor gaat en met het team ervoor staat om die zorg toegankelijk te houden voor iedereen.

*Muziek speelt en fadet uit*

Logo’s De Juiste Zorg op de Juiste Plek en Kerngezond verschijnen in beeld.

Beeldtekst: kijk voor meer informatie op www.kerngezond.nl.

“Stel dat een patiĂ«nt bij de huisarts komt met een probleem dat niet-medisch is”, zegt Sylvie. “Dan zou het mooi zijn als het sociaal domein direct betrokken is. Maar hoe doe je dat met elkaar?” In Vlissingen ging een werkgroep met medewerkers uit de thuiszorg, het buurtteam, de huisartsenpraktijken en – voor jeugd – de jeugdgezondheidszorg met deze vraag aan de slag. “Ze bogen zich over anonieme praktijkcasussen, om te onderzoeken hoe de nieuwe werkwijze zou uitpakken. Want je moet over heel veel dingen nadenken. Bijvoorbeeld hoe de informatie van de een bij de ander komt, hoe je het gesprek met de inwoner voert, wie bij dat gesprek aanwezig moeten zijn. Maar ook welke terminologie je gebruikt, want je moet natuurlijk wel dezelfde taal spreken. Dat hielp enorm om te begrijpen wat er bij samenwerken komt kijken.”

Data-analyse

Zo zijn er meer werkgroepen in Vlissingen, met onderwerpen als kwetsbare jeugd en gezinnen, de armoede- en schuldenproblematiek, valpreventie, preventie van overgewicht van jongeren. “Maar ook het zorgpad atriumfibrilleren is een onderwerp”, vertelt Sylvie. “Want ook het ziekenhuis doet mee. Net als een apotheker, die aan de slag gaat met verkeerd en onduidelijk medicijngebruik.” Het is niet toevallig dat de werkgroepen zich juist met deze onderwerpen bezighouden. “Hier ging een data-analyse aan vooraf, om te kijken wat er in Vlissingen eigenlijk speelt op het gebied van zorg en gezondheid.”

Van idee naar doen

De werkgroepen zijn allemaal onderdeel van Kerngezond Vlissingen. Sylvie is nu ruim een jaar betrokken als coördinator. Het is haar rol om het proces van idee naar doen te brengen. Het idee is helder: zorg- en welzijnspartijen nemen binnen Kerngezond samen verantwoordelijkheid voor de gezondheid van inwoners, als Ă©Ă©n team. Daarvoor is mĂ©Ă©r lokale samenwerking nodig. “Bij voorkeur vanuit verschillende Kerngezond-centra. Want als je fysiek onder Ă©Ă©n dak zit, kom je elkaar regelmatig tegen. En kunnen teams ontstaan die samen voor de inwoners zorgen.”

Sylvie Bertijn voor het Kerngezond-logo
© Kerngezond - Sylvie Bertijn

Proactief handelen

Die samenwerking gaat bovendien verder dan reageren op vragen die binnenkomen, benadrukt Sylvie. “Kerngezond-partners handelen ook proactief, op basis van wat ze in de omgeving van de centra zien. Welke problematiek speelt daar? Hoe kun je als professionals zorgen dat inwoners anders gaan kijken naar zorg? Preventie en vroegsignalering spelen een belangrijke rol. Net als met andere oplossingen komen.” Positieve gezondheid is de basis van Kerngezond. “We kijken naar de hele mens en naar wat een inwoner zelf kan. En zetten technologische mogelijkheden in waar het kan.”

Kleine stapjes

Vlissingen zit nu midden in deze beweging. Sylvie: “Het eerste doel was mensen bij elkaar brengen. Vandaar de werkgroepen. Zodat ze met elkaar de samenhang kunnen ontdekken en meer preventiegericht gaan werken.” Ze onderstreept het belang van kleine stapjes. “Mensen zijn snel geneigd dingen te groot te maken. Als je in Ă©Ă©n keer alles van voor naar achter wil veranderen, stagneert het. Omdat je dan altijd wel ergens op iemand moet wachten. Daarom maken we het klein. Om vooruit te komen werken we aan onderdelen van het geheel.”

Lijntjes korter

De eerste resultaten worden nu zichtbaar. Want terwijl de werkgroepleden met elkaar tastbaar maken wat de samenwerking inhoudt, worden ongemerkt de lijntjes korter. Sylvie: “Dat is heel mooi om te zien. Doordat mensen elkaar kennen, zoeken ze elkaar sneller op. Dat is precies wat we willen. Ze nemen sneller initiatief bij andere vragen, leren zelf leiderschap te pakken, problemen voor te zijn en actie te ondernemen richting de inwoners.”

Ambassadeurs nemen collega’s mee

Alle professionals omarmen het gedachtengoed van Kerngezond. “Er is bereidheid bij iedereen”, vervolgt Sylvie. “Ze zien de noodzaak dat het anders moet.” Maar om de verandering ook echt in gang te zetten is meer nodig. “Het afgelopen jaar hebben we ook ambassadeurs getraind. Deze ambassadeurs hebben een leergang ‘leiderschap in netwerkzorg’ gevolgd om het helemaal te doorgronden. Zij gaan hun collega’s nu meenemen.”

Inzicht door data

Ook communicatie is een belangrijk middel om professionals over de streep te trekken, aldus Sylvie. “We communiceren veel. Om mensen te laten zien wat ze zelf kunnen doen en dat ze onderdeel zijn van een groter geheel. Maar ook om de winst van de nieuwe aanpak tussen de oren te krijgen.” Ook hier spelen data een belangrijke rol. “Bijvoorbeeld: hoe vaak komt een inwoner terug als je de tijd neemt voor een echt goed gesprek? Vaak blijkt dan dat je met dat gesprek investeert in de toekomst. Met zulke voorbeelden versnellen we het inzicht van professionals. We willen ook data gaan combineren, van de huisartsen, de apotheken en het sociaal domein.”

EĂ©n team onder Ă©Ă©n dak

Belangrijk onderdeel van Kerngezond Vlissingen zijn de Kerngezond-centra. “Al vanaf het begin ziet Vlissingen de meerwaarde van professionals die elkaar als Ă©Ă©n team onder Ă©Ă©n dak tegenkomen”, vertelt Sylvie. “We onderzoeken nu hoe we die centra kunnen creĂ«ren, waar ze moeten staan en wie erin moeten zitten. Er zijn al wel centra waarin een huisarts, apotheek en fysiotherapeut samenwerken. Maar die zijn te klein om ook de andere partijen te huisvesten. De centra moeten dus uitbreiden of verhuizen.” Het daadwerkelijk vormen van de centra is de verantwoordelijkheid van de partijen zelf. “Wij ondersteunen alleen.”

De kraamkamer

“Het is veel”, zegt Sylvie. “Dat wel. Daarom kijken we achter de schermen steeds hoe alles op elkaar inhaakt. Zodat er uit de losse delen een totaalnetwerk ontstaat, dat vanzelf doorloopt.” Alles om te zorgen dat ook in de toekomst een inwoner met een zorgvraag zorg en ondersteuning krijgt. “Maar het wordt wel anders. Door preventie, samenwerking, positieve gezondheid, meer eigen regie van inwoners en de inzet van technologie zullen zowel de zorgvraag als het aanbod veranderen.”

De tijd zal leren hoe dat er precies gaat uitzien. “Wij zijn de kraamkamer”, sluit Sylvie af. “Maar de belangstelling is nu al groot. De gemeente Hulst is inmiddels de tweede Kerngezond-gemeente in Zeeland en andere gemeenten zijn ook geïnteresseerd. Want dat de tekorten aan zorgpersoneel gaan knellen, wordt in Zeeland nu al gevoeld.”

Kijk voor meer informatie op kerngezond.nl.

JZOJP doen we samen
Stel je vraag aan de initiatiefnemer

Wil je meer weten over dit praktijkvoorbeeld? We brengen je graag in contact met de initiatiefnemer. Mail je contactverzoek via de knop hieronder en we sturen je binnen 3 werkdagen de contactgegevens door.

Mail je verzoek

Bekijk ook

Het Kavelmodel: een systeem gebaseerd op gezondheid in plaats van ziekte
Om de gezondheidszorg in Nederland toegankelijk en betaalbaar te houden is een omslag in het denken nodig: van het genezen van ziekten naar het stimuleren van gezondheid. Het Kavelmodel biedt de mogelijkheid toe te groeien naar een nieuw systeem.
Meer samenwerking in de wijk op basis van data
Data zijn waardevol, vooral als het tot gesprek en verandering leidt. Dat is wat ‘Van Wijkdata naar Wij(k)doen’ doet. De werkwijze combineert kwantitatieve data met een kwalitatieve duiding. “Professionals vinden het mooi dat verbinding ontstaat.”
Inwoners en zorgprofessionals bouwen aan een gezonder Zoetermeer
Zoetermeer 2025 is een regionaal netwerk van zorgaanbieders, inwoners, de gemeente en zorgverzekeraars. Het netwerk richt zich op oplossingen op het gebied van digitalisering, preventie en de juiste zorg op de juiste plek.